ΝΟΜΙΜΟΙ ΚΑΙ ΜΗ ΤΡΟΠΟΙ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΔΟΣΗΣ

Για πολλούς αθλητές, η νίκη είναι ο κυριότερος στόχος στον αθλητισμό. Αν και οι περισσότεροι από εμάς που έχουμε σχέση με τον αθλητισμό συμφωνούμε ότι «σημασία δεν έχει το αν κερδίσεις ή αν χάσεις αλλά το πώς παίζεις», γνωρίζουμε καλά πόσο πιο ευχάριστο είναι το να κερδίζεις από το να χάνεις. Ο απώτερος στόχος των αθλητών είναι η νίκη είτε σε Ολυμπιακό επίπεδο, είτε σε τοπικούς αγώνες.

Η νίκη έχει πολύ συχνά το νόημα της επίτευξης ενός συγκεκριμένου προσωπικού στόχου απόδοσης. Π.χ για έναν κορυφαίο αθλητή ένα νέο παγκόσμιο ρεκόρ, ή για έναν αθλητή μέτριου επιπέδου, ένα ατομικό ρεκόρ. Οι περισσότεροι αθλητές, προπονούνται μακροχρόνια και εντατικά για να πετύχουν αυτούς τους στόχους και αυτή είναι η πιο αποτελεσματική προσέγγιση. Μερικά όμως από τα ερωτήματα που έρχονται να απαντήσουν είναι : «Πώς μπορώ να βελτιώσω τις ικανότητες μου για να νικήσω;», «πώς μπορώ να κάνω νέο ρεκόρ;». Και όταν η νίκη ή η κατάρριψη ενός ρεκόρ στον αθλητισμό είναι ο μοναδικός στόχος, ορισμένοι αθλητές χρησιμοποιούν κάθε πιθανό μέσο συμπεριλαμβανομένων και των απαγορευμένων, για να επιτύχουν…

Εργογενή βοηθήματα
Με τη χρησιμοποίηση εργογενών βοηθημάτων έχουν γίνει προσπάθειες για τη βελτίωση της αθλητικής απόδοσης πάνω και πέρα από τα όρια που καθορίζονται από τις φυσικές ικανότητες και την προπόνηση. Η λέξη εργογενή προέρχεται από τις λέξεις έργο και παράγω. Γιαυτό το λόγο, η λέξη αυτή συχνά αναφέρεται ως παραγωγή έργου ή αύξηση του έργου. Η επιστήμη της εργονομίας εξελίσσεται συνεχώς και όλοι χρησιμοποιούμε στη ζωή μας κάποια μορφή εργογενών βοηθημάτων, για να κάνουμε ευκολότερα τη δουλειά μας και να αυξήσουμε την παραγωγικότητα.

Εργογενείς τροφές
Από πολλά χρόνια πριν οι αθλητές χρησιμοποιούσαν διάφορες τροφές σε μια προσπάθεια βελτίωσης της απόδοσης τους. Το μέλι, το λάδι από σπόρους δημητριακών, η λεκιθίνη, καθώς και πολλά άλλα έχουν αναφερθεί σε σχετική βιβλιογραφία. Η επιστημονική έρευνα έχει βεβαιώσει ότι αυτές οι τροφές δεν είναι εργογενή βοηθήματα. Οι κατασκευαστές προϊόντων για αθλητές συνεχίζουν να παράγουν καινούργια προϊόντα, ακόμη και να ανανεώνουν τα παλιά για να βρουν αυτό το «μαγικό προϊόν». Απ΄αυτά, τρία έχουν πρόσφατα διαφημιστεί και είναι η οκτακοζανόλη, ο βασιλικός πολτός και η βιταμίνη Β15.

Οκτακοζανόλη: Αυτή έχει βρεθεί σε προϊόντα όπως η οκτακόλη 4, που προέρχεται από το λάδι, από σπόρους δημητριακών και είναι μια φημισμένη εργογενής ουσία η οποία 30 χρόνια πριν θεωρούταν σαν μια νέα πηγή ενέργειας. Η οκτακοζανόλη, μια λευκή αλκοόλη, πιστεύονταν ότι ήταν το ενεργό συστατικό του λαδιού από τα δημητριακά. Οι διαφημίσεις ανέφεραν ότι αυξάνει την ενέργεια και το σθένος, κυρίως μέσω της αύξησης της πρόληψης οξυγόνου και του μεταβολισμού του γλυκογόνου στο μυ.

Βασιλικός πολτός :Ο βασιλικός πολτός έχει αναλυθεί χημικά και έχει βρεθεί ότι είναι ένα μείγμα διάφορων βιταμινών, μετάλλων, αμινοξέων καθώς και άλλων οργανικών συστατικών. Χρησιμοποιείται ως συμπλήρωμα διατροφής. Οι διαφημιστές δίνουν έμφαση στην ικανότητα του να βοηθά τους αθλητές να αναλαμβάνουν γρηγορότερα μεταξύ των προσπαθειών τους, και επομένως βοηθά στη βελτίωση της απόδοσης στην προπόνηση και τον αγώνα.

Βιταμίνη Β15: Στην πραγματικότητα η Β15 δεν είναι μια βιταμίνη με όλη τη σημασία της λέξης επειδή ακριβώς δεν είναι γνωστές όλες οι λειτουργίες της στη διατροφή του ανθρώπου. Οι χημικές αναλύσεις των συμπληρωμάτων της Β15 που υπάρχουν στα καταστήματα υγιεινής διατροφής παρουσίασαν μια μεγάλη ποικιλία διαφορετικών αλλά στις περισσότερες υπήρχε μια ουσία γνωστή ως παγγαμικό ασβέστιο. Αυτό είναι ένα μείγμα γλυκονικού ασβεστίου και διμεθυλογλυκίνης που προέρχεται από αμινοξέα. Με βάση τα αποτελέσματα ερευνών με ποντίκια από Σοβιετικούς επιστήμονες, οι παραπάνω ουσίες πιστεύεται ότι βελτιώνουν τους μηχανισμούς οξείδωσης στα μυικά κύτταρα.

Φαρμακευτικά εργογενή βοηθήματα
Τα εργογενή βοηθήματα που είχαν αναστατώσει περισσότερο τους διάφορους αθλητικούς οργανισμούς παγκοσμίως είναι οι φαρμακευτικές ουσίες ή ουσίες ντόπινγκ. Η χρήση των ουσιών αυτών από τους αθλητές για τη βελτίωση των επιδόσεων τους υπάρχει εδώ και σχεδόν έναν αιώνα, αλλά μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο εξαπλώθηκε σε μεγάλο βαθμό στους αθλητές που έπαιρναν μέρος σε διεθνής και παγκοσμίου επιπέδου αγώνες. Αυτές διαδόθηκαν σιγά-σιγά και στα κολεγιακά αθλήματα και σήμερα φαίνεται να διεισδύουν και στο σχολικό αθλητισμό.

Αν και το ντόπινγκ στον αθλητισμό ήταν ένας συνεχώς αυξανόμενος κίνδυνος, δεν πάρθηκε κανένα μέτρο μέχρι το θάνατο ενός ποδηλάτη στους Ολυμπιακούς αγώνες της Ρώμης το 1960, και αυτό αποτέλεσε το έναυσμα για τη δημιουργία της ιατρικής επιτροπής που υπαγόταν στη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) καθώς και για την λήψη νομοθετικών μέτρων ενάντια στη χρήση των ουσιών αυτών στους Ολυμπιακούς αγώνες.

Η νομοθεσία αυτή που αναπτύχθηκε από τη ΔΟΕ χρησίμευσε σαν οδηγός των άλλων αθλητικών οργανισμών. Ο γενικός ορισμός του ντόπινγκ όπως αυτός ορίζεται από τη ΔΟΕ είναι ο εξής :

«Ντόπινγκ είναι η εφαρμογή ή η χρήση από έναν αθλητή οποιασδήποτε ουσίας ξένης για τον οργανισμό ή οποιασδήποτε άλλης φυσιολογικής ουσίας που χορηγείται σε ασυνήθεις ποσότητες ή μέσω ενός μη φυσιολογικού τρόπου χορήγησης στον οργανισμό με σκοπό την αύξηση της απόδοσης στον αγώνα, με τεχνητά μέσα.

Όταν ιατρικοί λόγοι απαιτούν τη χορήγηση ουσιών, οι οποίες λόγω της φύσης τους ή της δόσης που παρέχονται, αυξάνουν την απόδοση των αθλητών στον αγώνα, με τεχνητό και μη νόμιμο τρόπο, αυτές θεωρούνται ως ντόπινγκ.» Clark 1975.

Ο βασικός σκοπός αυτού του γενικού κανόνα, ήταν να αποτρέψει τη χρήση τέτοιων ουσιών από τους αθλητές και με αυτόν ως βάση η ΔΟΕ αναφέρει αρκετές σελίδες ειδικών ουσιών που απαγορεύονται στους αθλητικούς αγώνες.

Κατηγορίες φαρμάκων :

Διεγερτικά: Από ιατρική άποψη τα διεγερτικά είναι κατηγορίες φαρμάκων που βοηθούν στην αύξηση των λειτουργικών ικανοτήτων, και επομένως, κάθε ουσία που μπορεί να βελτιώσει τις λειτουργίες του οργανισμού που σχετίζονται με την επιτυχία στον αθλητισμό θεωρείται ως εργογενή βοηθήματα. Παραδείγματα διεγερτικών ουσιών είναι η καφεΐνη, οι αμφεταμίνες, η εφεδρίνη, η νικοτίνη και η κοκαΐνη.

Κατασταλτικά: Σε αντίθεση με τα διεγερτικά τα οποία παρασκευάζονται με σκοπό την αύξηση των φυσιολογικών λειτουργιών του οργανισμού, οι κατασταλτικές ουσίες χρησιμεύουν για τη μείωση των λειτουργικών δραστηριοτήτων του κεντρικού νευρικού συστήματος ή άλλων συστημάτων του οργανισμού.

Με βάση αυτά, μια μεγάλη ποικιλία ουσιών όπως το αλκοόλ, η μορφίνη, τα ηρεμιστικά και οι β καταστολείς, μπορεί να ταξινομηθούν στα κατασταλτικά. Ίσως να αναρωτηθείτε για ποιο λόγο χρησιμοποιούνται τα κατασταλτικά από τους αθλητές αφού στην πραγματικότητα καταπραΰνουν τις φυσιολογικές λειτουργίες. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους ένας αθλητής χρησιμοποιεί κατασταλτικά για να βελτιώσει την απόδοση του.

Πρώτον, ορισμένα από αυτά χρησιμοποιούνται για να αυξήσουν την ανεκτικότητα στον πόνο κατά τον αγώνα. Δεύτερον, ορισμένα κατασταλτικά χρησιμοποιούνται για να αυξήσουν την αυτοπεποίθηση του αθλητή. Οι επιδράσεις αυτές μπορούν να ωφελήσουν σε πολλά αθλήματα που η δύναμη, η εκρηκτικότητα και η αντοχή παίζουν σημαντικό ρόλο. Αθλητές όπως οι χορευτές μπαλέτου, οι άλτες του σκι, οι τοξοβόλοι, μπορεί να έχουν μειωμένη απόδοση από την υπερδιέγερση. Στις περιπτώσεις αυτές, ουσίες όπως τα ηρεμιστικά, το αλκοόλ και οι β καταστολείς χρησιμοποιούνται σε μια προσπάθεια μείωσης της διέγερσης.

Διουρητικά: Τα διουρητικά κατατάσσονται σε μια ομάδα ουσιών που αυξάνουν την απέκκριση ούρων. Αυτά μπορούν είτε να αυξήσουν τη ροή του αίματος προς τους νεφρούς αυξάνοντας έτσι το ρυθμό διήθησης, ή μπορεί να μειώσουν την απορρόφηση των υγρών. Τα διουρητικά χρησιμοποιούνται πολύ συχνά από τους υπερτασικούς, αλλά εξαιτίας των αρνητικών επιδράσεων τους, η χρήση τους ελαττώνεται σταδιακά.

Ένας από τους λόγους για τους οποίους οι αθλητές χρησιμοποιούν διουρητικά δεν είναι για την εργογενή επίδραση τους αλλά για να αποφύγουν την ανίχνευση παράνομων φαρμακογενών ουσιών. Εξαιτίας της ικανότητας τους να αυξάνουν την παραγωγή και την απέκκριση ούρων, ορισμένα από αυτά μπορούν να αυξήσουν και το ρυθμό έκκρισης ορισμένων φαρμακευτικών ουσιών. Ορισμένοι αθλητές ελπίζουν ότι τα διουρητικά θα τους βοηθήσουν να αποβάλλουν τις απαγορευμένες ουσίες πριν από την εξέταση ούρων (doping control) που καθορίζει τη χρήση ή όχι απαγορευμένων ουσιών.

Αθλητές του τζούντο ή της πυγμαχίας και άρσης βαρών χρησιμοποιούν διουρητικά για να χάσουν γρήγορα βάρος με σκοπό να συμμετάσχουν σε μια συγκεκριμένη κατηγορία. Οι άλτες, οι ενοργανίστες χρησιμοποιούν επίσης διουρητικά για την μείωση του βάρους τους.

Αναβολικά στεροειδή: Τα αναβολικά στεροειδή είναι η κατηγορία αυτή των ουσιών που η χρήση τους από τους αθλητές έχει φτάσει σε επιδημική κατάσταση. Έχει υπολογιστεί ότι περισσότεροι από 1 εκατομμύριο Αμερικάνοι χρησιμοποιούν αναβολικά στεροειδή που η ηλικία τους κυμαίνεται από ώριμους ενήλικες ως και μαθητές λυκείου, οι οποίοι δεν έχουν περάσει ακόμα την εφηβεία. Από τη στιγμή που τα στεροειδή δίνονται μόνο με ιατρική συνταγή, έχει αναπτυχθεί μια συνεχώς αυξανόμενη μαύρη αγορά με τζίρο περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια ετησίως και φαίνεται ότι κινείται γύρω από τα γυμναστήρια και τα ινστιτούτα υγείας που δίνουν έμφαση στη δύναμη και την σωματική διάπλαση.

Η επίδραση της τεστοστερόνης
Τα αναβολικά στεροειδή είναι πολύ δημοφιλή στους αθλητές επειδή έχουν την ικανότητα να ασκούν την ίδια επίδραση με την κατ΄ εξοχήν ανδρική ορμόνη, την τεστοστερόνη. Αυτή έχει δύο κυρίως επιδράσεις, την αναβολική και την ανδρογονική οι οποίες είναι περισσότερο εμφανείς, στην έναρξη της εφηβείας των αγοριών.

Οι ανδρογενείς αλλαγές παρατηρούνται στα δευτερεύοντα ανδρικά χαρακτηριστικά όπως η τριχοφυΐα, η βαριά φωνή και η ωρίμανση των γεννητικών αδένων.

Οι αναβολικές αλλαγές περιλαμβάνουν την ανάπτυξη πολλών ιστών του σώματος , και η πιο εμφανής αλλαγή στην εφηβεία είναι η αύξηση της μυικής μάζας.

Η φυσική τεστοστερόνη χρησιμοποιήθηκε πριν από 50 χρόνια σε μια προσπάθεια βελτίωσης της αθλητικής απόδοσης με την αύξηση του μεταβολισμού. Δυστυχώς όμως προκαλεί και τις αντίστοιχες ανδρογενείς επιδράσεις οι οποίες σε πολλούς είναι ανεπιθύμητες.

Για το λόγο αυτό, διάφοροι χημικοί αναδιάρθρωσαν την κατασκευή του μορίου τεστοστερόνης, για να μεγιστοποιήσουν τις αναβολικές επιδράσεις και να ελαχιστοποιήσουν τις ανδρογενείς. Παρόλα αυτά, τα αναβολικά στεροειδή συνεχίζουν να έχουν ανδρογενείς επιδράσεις.

Στον οργανισμό χορηγούνται είτε με ένεση, είτε από το στόμα. Μερικά από τα πιο συνηθισμένα αναβολικά βρίσκονται στον παρακάτω πίνακα.


Αν νομίζετε ότι τα αναβολικά στεροειδή χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από αθλητές, επαγγελματίες και μη, είστε γελασμένοι.. Την ίδια στιγμή που όλοι κατακρίνουν την χρήση αναβολικών στον αθλητισμό, στα ινστιτούτα ομορφιάς, κάποιοι άνθρωποι πληρώνουν αδρά, για μερικές αμπούλες αυξητικής ορμόνης, την ορμόνη της νεότητας, ή για λίγα χάπια τεστοστερόνης!!!!
Εκεί δεν μας ενοχλεί η χρήση στεροειδών και τα θεωρούμε ευεργετικά…

Όπως και κάποιοι γονείς οι οποίοι φορτώνουν τα παιδιά τους με διάφορα σκευάσματα πολυβιταμινών, χωρίς να έχουν κάνει τις απαραίτητες εξετάσεις πριν, αλλά και κάποιοι κύριοι, που χρησιμοποιούν Viagra για την καλυτέρευση της σεξουαλικής τους ζωής!
Όλα αυτά είναι doping, καθημερινό, αλλά εμείς κρίνουμε μόνο αυτό που θέλουμε.. Η αλήθεια όμως είναι ότι το doping όποια μορφή κι αν έχει, οι συνέπειες για τον οργανισμό, είναι οι ίδιες.. Βλαβερές και μη αναστρέψιμες.

Γιαυτό καλό θα ήταν, την επόμενη φορά που θα μας προταθεί από κάποιον, ή που εμείς οι ίδιοι θα θέλουμε να βοηθηθούμε από μια εξωγενή ουσία, να γνωρίσουμε πολύ καλά τι ακριβώς είναι αυτή η ουσία αλλά και να μην σταθούμε στα άμεσα και ορατά αποτελέσματα αλλά στα μετέπειτα…

Αυτά που θα θυσιάσουμε στο βωμό μιας υψηλής επίδοσης, ενός καλοστημένου κορμιού και ενός νεανικού προσώπου…
Γιατί όλα στη ζωή έχουν το τίμημα τους…


από την Σ.Π