Η δύσοσμη αναπνοή δεν είναι ένα από τα χαρακτηριστικά που κληρονομούμε. Πρόκειται για στοιχείο που μπορεί να αποκτήσουμε από διάφορες αιτίες, σε οποιαδήποτε ηλικία.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι ακόμα κι ένα παιδί μπορεί ν' αντιμετωπίζει αυτή την κατάσταση. Έχει υπολογιστεί ότι σε ποσοστό 80% - 85% η δύσοσμη αναπνοή είναι αποτέλεσμα κάποιου προβλήματος στο στόμα και, κυρίως, στην υγεία των δοντιών ή των ούλων.

Πρόκειται για την πιο κοινή αιτία, αλλά όχι και τη μόνη. Για την επίμονη κακοσμία στην αναπνοή μπορεί επίσης να ευθύνονται διάφορες παθήσεις, όπως λοιμώξεις του αναπνευστικού, των πνευμόνων, των νεφρών, του πεπτικού συστήματος κ.τ.λ. Σε όλες τις περιπτώσεις, όμως, η αιτία εκδήλωσης του προβλήματος είναι η παρουσία μικροβίων, τα οποία παράγουν αέριες ουσίες που αποβάλλονται από το στόμα.

Σημαντικό, τέλος, είναι να διευκρινιστεί ότι η δύσοσμη αναπνοή δεν αποτελεί ένα σπάνιο πρόβλημα. Στις ΗΠΑ 60 εκατομμύρια άνθρωποι το χρόνο απευθύνονται στους ειδικούς για την αντιμετώπισή του, ενώ 10 δισεκατομμύρια δολάρια ξοδεύονται για προϊόντα όπως καραμέλες, τσίχλες, στοματικά διαλύματα, σπρέι αναπνοής κ.τ.λ.

Πώς θα καταλάβω ότι έχω δυσάρεστη αναπνοή;
Η αναπνοή μας, δυστυχώς, μπορεί να είναι δυσάρεστη μόνο για τους άλλους. Εμείς δεν έχουμε τη δυνατότητα να συνειδητοποιήσουμε το πρόβλημα, καθώς η μύτη μας δεν μπορεί ν' αντιληφθεί την ιδιαίτερη οσμή του στόματός μας. Εάν, πάντως, έχουμε κάποιες υποψίες ότι κάτι δεν πάει καλά με την αναπνοή μας, υπάρχουν τρία αρκετά αξιόπιστα τρικ που θα μας βοηθήσουν.

Το πρώτο απαιτεί ένα ουδέτερο στοματικό διάλυμα (χωρίς γεύση), το οποίο, αφού το χρησιμοποιήσουμε για να ξεπλύνουμε το στόμα μας, στη συνέχεια το βάζουμε σε ένα πλαστικό ποτηράκι. Όταν περάσει ένα λεπτό, το μυρίζουμε - κανονικά, δεν θα πρέπει να έχει δυσάρεστη οσμή.

Το δεύτερο τρικ είναι να πάρουμε ένα κομμάτι καθαρό βαμβακερό ύφασμα και να σκουπίσουμε με αυτό την επιφάνεια της γλώσσας μας. Αν έχουμε πρόβλημα αναπνοής, το ύφασμα έπειτα από ένα λεπτό θα μυρίζει άσχημα.

Ο τρίτος και ο πιο απλός τρόπος είναι να «περάσουμε» με τη γλώσσα μας την εσωτερική επιφάνεια του καρπού μας. Μόλις στεγνώσει, το δέρμα μας θα μυρίζει όπως και η ανάσα μας. Αυτοί είναι τρεις τρόποι αυτοεξέτασης. Ωστόσο, την έγκυρη επιβεβαίωση ή διάψευση θα μας τη δώσει μόνον ο ειδικός στοματολόγος.

Οι συχνότερες αιτίες
1. Οδοντικά προβλήματα και κακή στοματική υγιεινή
Τερηδόνα, ουλίτιδα, πέτρα, παραμελημένα σφραγίσματα και ελλιπής στοματική υγιεινή είναι τα πιο συχνά στοματικά προβλήματα που προκαλούν δυσάρεστη αναπνοή. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, η παρουσία των μικροβίων στο στόμα είναι έντονη, καθώς βρίσκουν πολλά «καταφύγια», ενώ βέβαια το μη τακτικό βούρτσισμα κάνει την παραμονή τους ακόμα πιο εύκολη.

Η σωστή αντιμετώπιση: είναι λάθος να πηγαίνουμε στον οδοντίατρο μόνον όταν πονέσει κάποιο δόντι μας. Οι τακτικές επισκέψεις, δύο φορές το χρόνο, θεωρούνται απαραίτητες. Ο οδοντίατρος θα ελέγξει τα σφραγίσματα, θ' απομακρύνει την πέτρα, θα εντοπίσει την ουλίτιδα και, βέβαια, θα μας δώσει οδηγίες για το πώς θα επαναφέρουμε και θα διατηρήσουμε την υγεία στο στόμα μας. Πέρα από τα οδοντιατρικά τσεκ απ, δεν πρέπει να παραμελούμε την καθημερινή φροντίδα των δοντιών και των ούλων μας, με τακτικό και, κυρίως, προσεκτικό βούρτσισμα και χρήση οδοντικού νήματος και στοματικού διαλύματος.

2. Λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος
Δεν είναι δύσκολο να συμπεράνουμε ότι όσοι έχουν οξείες ή χρόνιες λοιμώξεις του αναπνευστικού αντιμετωπίζουν και πρόβλημα δυσάρεστης αναπνοής. Οι βλέννες και το πύον που προκαλούνται στις ιγμορίτιδες, τις ρινίτιδες, τις αμυγδαλίτιδες κ.τ.λ. μπορεί ν' αποτελέσουν μια πρώτης τάξεως «φωλιά» μικροβίων.

Η σωστή αντιμετώπιση: όσο συχνά κι αν πλένουμε τα δόντια μας ή τρώμε καραμέλες, αν έχουμε χρόνια ιγμορίτιδα, η αναπνοή μας δεν θα είναι δροσερή και ευχάριστη. Το ίδιο ισχύει και για τις υπόλοιπες αναπνευστικές λοιμώξεις. Η σωστή αντιμετώπιση, λοιπόν, επιβάλλει να επισκεφτούμε τον ειδικό γιατρό, για ν' αντιμετωπίσουμε το κύριο πρόβλημα.

Πάντως, μέχρι να δοθεί οριστική λύση, αυτό που θα βοηθήσει πραγματικά είναι οι καθημερινές πλύσεις του ρινοφάρυγγα με φυσιολογικό ορό.

3. Διατροφικές συνήθειες
Πρέπει να γνωρίζουμε ότι η αναπνοή μας δεν επηρεάζεται μόνον από το... σκόρδο. Η κατανάλωση τροφών με έντονη γεύση (σκόρδο, παστουρμάς, κρεμμύδι, μπαχαρικά) «αρωματίζει» την ανάσα μας, αλλά για μικρό χρονικό διάστημα. Αντίθετα, μια δίαιτα μπορεί να μας προκαλέσει συνεχές πρόβλημα δύσοσμης αναπνοής.

Όταν δεν τρώμε τίποτα για πολλές ώρες, τα επίπεδα του σακχάρου μας πέφτουν, γεγονός που οδηγεί στην εμφάνιση των δύσοσμων πτητικών ουσιών, που εκπνέονται από το στόμα. Τα ίδια αέρια παράγονται και όταν υπάρχουν προβλήματα στο στομάχι ή το έντερο.

Η σωστή αντιμετώπιση: ακόμα κι όταν καταναλώνουμε μικρό αριθμό θερμίδων, ακολουθώντας κάποια δίαιτα, θα πρέπει να τις κατανέμουμε σε μικρά και συχνά γεύματα, ώστε να μη μένει άδειο το στομάχι μας, αλλά και να μην πέφτουν τα επίπεδα του σακχάρου. Από την άλλη πλευρά, προβλήματα όπως η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, η γαστρίτιδα ή η δυσκοιλιότητα δεν πρέπει να χρονίζουν, αλλά ν' αντιμετωπίζονται με τις υποδείξεις ενός γαστρεντερολόγου.

4. Ξηροστομία
Είναι το αποτέλεσμα της χαμηλής ή ανύπαρκτης παραγωγής σάλιου. Πρόκειται για μια κατάσταση που συνήθως αποτελεί σύμπτωμα άλλων παθήσεων, όπως, για παράδειγμα, ρευματοπάθειας, υπέρτασης, κατάθλιψης κ.τ.λ. Η δυσάρεστη αναπνοή ως σύμπτωμα της ξηροστομίας οφείλεται στο ότι εξαιτίας της απουσίας του σάλιου δεν απομακρύνονται τα μικρόβια από το στόμα.

Η σωστή αντιμετώπιση: η κατανάλωση υγρών μπορεί να προσφέρει προσωρινή ανακούφιση, αλλά δεν θα λύσει το πρόβλημα. Μόνον όταν αντιμετωπιστεί η αιτία της ξηροστομίας, θα πάψει και αυτή να υφίσταται. Μέχρι να φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα η θεραπεία που θα μας συστήσει ο αρμόδιος γιατρός, χρήσιμες θ' αποδειχθούν οι καραμέλες και οι τσίχλες με γεύση λεμόνι.

5 μέτρα για προσωρινή αντιμετώπιση:
Βούρτσισμα των δοντιών έπειτα από κάθε γεύμα ή κατανάλωση σνακ.
Χρήση οδοντικού νήματος και στοματικού διαλύματος.
Τσίχλες και καραμέλες χωρίς ζάχαρη.
Ειδικά προϊόντα για δροσερή αναπνοή.
Μάσημα κανέλας, δυόσμου ή μέντας.

Η πρωινή αναπνοή
Αρκετοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της δυσάρεστης αναπνοής μόνον όταν ξυπνάνε το πρωί. Αυτό συμβαίνει γιατί κατά τη διάρκεια της νύχτας -ιδιαίτερα όταν δεν αναπνέουμε από τη μύτη- το στόμα μας στεγνώνει και ξηραίνεται, προκαλείται, δηλαδή, πρόσφορο περιβάλλον για μικρόβια.

Η πρωινή αναπνοή είναι πιο ευχάριστη όταν πλύνουμε τα δόντια μας πριν πέσουμε για ύπνο, αλλά εξαφανίζεται εντελώς με το πρωινό βούρτσισμα.

Η αναπνοή του καπνιστή
Όσοι καπνίζουν έχουν μια ιδιαίτερη αναπνοή, για μερικούς δυσάρεστη. Το τσιγάρο, πάντως, δεν συγκαταλέγεται στους παράγοντες που προκαλούν κακή αναπνοή. Αυτό που μπορεί να κάνει είναι να την προκαλέσει έμμεσα, ευνοώντας την ανάπτυξη πέτρας στα δόντια.